Postępowanie upominawcze to odrębny tryb dochodzenia roszczeń pieniężnych oraz innych roszczeń dotyczących rzeczy zamiennych. Rozstrzygnięcie w postępowaniu upominawczym przybiera postać nakazu zapłaty. Możliwość wydania nakazu zapłaty w trybie postępowania upominawczego zarezerwowana jest dla mniej skomplikowanych spraw. Po tę formę dochodzenia roszczeń chętnie sięgają przedsiębiorcy, którzy muszą odzyskiwać stosunkowo niewielkie zadłużenie od wielu klientów (np. firmy telekomunikacyjne).

Nakaz zapłaty jest wydawany na posiedzeniu niejawnym, bez udziału stron. Jeśli sąd nie stwierdzi przeszkód, a więc sprawa nadaje się do rozstrzygnięcia w postępowaniu upominawczym, a wszystkie okoliczności zostały prawidłowo opisane, wydaje nakaz zapłaty. Jest on z urzędu doręczany pozwanemu na adres wskazany w pozwie. Jeśli nie zgadza się on z rozstrzygnięciem, może złożyć sprzeciw od nakazu zapłaty.

Sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym

Pozwany, wobec którego wdano nakaz zapłaty, może wnieść sprzeciw w ściśle określonym terminie. To ważne, bo nakaz zapłaty, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub został wniesiony po upływie terminu wywołuje skutki, tak jak każde inne prawomocne orzeczenie. Po uzyskaniu klauzuli wykonalności wierzyciel może skierować sprawę do egzekucji komorniczej.

Termin na wniesienie sprzeciwu od nakazu zapłaty

Termin na wniesienie sprzeciwu od nakazu zapłaty wynosi dwa tygodnie od dnia doręczenia nakazu – o ile do doręczenia nakazu pozwanemu doszło na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Jeśli doszło do tego poza granicami kraju, ale na terenie Unii Europejskiej, termin na wniesienie sprzeciwu wydłuża się do jednego miesiąca albo nawet do trzech miesięcy, jeśli do doręczenia doszło poza granicami Unii Europejskiej.

Nakaz zapłaty doręcza się pozwanemu razem z odpisem pozwu, z odpisami załączników do pozwu oraz pouczeniem o terminie i sposobie zaskarżenia nakazu oraz skutkach jego niezaskarżenia.

Jak napisać sprzeciw od nakazu zapłaty?

Sprzeciw wnosi się do sądu, który wydał nakaz zapłaty.

Sprzeciw od nakazu zapłaty musi odpowiadać wymogom pisma procesowego w rozumieniu art. 126 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego. Powinien zawierać:

oznaczenie sądu, do którego jest skierowany,
imiona i nazwiska lub nazwy stron,
oznaczenie rodzaju pisma,
osnowę wniosku lub oświadczenia,
wskazanie faktów, na których strona opiera swój wniosek lub oświadczenie oraz określenie dowodów na wykazanie tych faktów,
podpis wnoszącego lub jego pełnomocnika,
listę załączników.

Sprzeciw wraz z załącznikami składa się do sądu z odpisami dla strony przeciwnej.

Ze względu na swoją specyfikę sprzeciw od nakazu zapłaty powinien zawierać wskazanie, czy pozwany zaskarża nakaz w całości, czy w części, oraz przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy.

Sprzeciw od nakazu zapłaty – uzasadnienie

Uzasadnienie sprzeciwu od nakazu zapłaty powinno być poparte konkretnymi dowodami i argumentami. Można się powołać na:

przedawnienie roszczenia (tego zarzutu sąd nigdy nie berze pod uwagę z urzędu, trzeba go wyraźnie podnieść),
nieuzasadnioną wysokość żądanej kwoty,
błędy formalne w postępowaniu upominawczym,
brak podstawy prawnej do wydanego nakazu zapłaty.

Sprzeciw od nakazu zapłaty – skutki

Sąd do którego wpłynął sprzeciw od nakazu zapłaty ocenia czy został on wniesiony prawidłowo i w terminie.

Terminowo wniesiony sprzeciw od nakazu zapłaty skutkuje uchyleniem wydanego wcześniej nakazu. Sprawa trafia do rozpoznania w trybie zwykłym, a strony mogą wziąć udział w rozprawie (lub ustanowić pełnomocnika).

Postępowanie upominawcze – sprawy gospodarcze, w tym budowlane

Postępowanie upominawcze jest chętnie wybieraną formą dochodzenia roszczeń przez przedsiębiorców.

Zgodnie z art. 458² § 1 Kodeksu postępowania cywilnego sprawami gospodarczymi są sprawy:

ze stosunków cywilnych między przedsiębiorcami w zakresie prowadzonej przez nich działalności gospodarczej;
ze stosunku spółki oraz dotyczące roszczeń, o których mowa w art. 291–300 i art. 479–490 Ustawy z dnia 15 września 2000 roku – Kodeks spółek handlowych;
przeciwko przedsiębiorcom o zaniechanie naruszania środowiska i przywrócenie do stanu poprzedniego lub o naprawienie szkody z tym związanej oraz o zakazanie albo ograniczenie działalności zagrażającej środowisku;
z umów o roboty budowlane oraz ze związanych z procesem budowlanym umów służących wykonaniu robót budowlanych;
z umów leasingu;
przeciwko osobom odpowiadającym za dług przedsiębiorcy, także posiłkowo lub solidarnie, z mocy prawa lub czynności prawnej;
między organami przedsiębiorstwa państwowego;
między przedsiębiorstwem państwowym lub jego organami a jego organem założycielskim lub organem sprawującym nadzór;
z zakresu prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego;
nadanie klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu, którym jest orzeczenie sądu gospodarczego prawomocne lub podlegające natychmiastowemu wykonaniu albo ugoda zawarta przed tym sądem;
pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego opartego na prawomocnym lub podlegającym natychmiastowemu wykonaniu orzeczeniu sądu gospodarczego albo ugodzie zawartej przed tym sądem.

Warunkiem wydania nakazu zapłaty w sprawie gospodarczej w postępowaniu upominawczym jest wskazanie przez powoda wszystkich twierdzeń i dowodów w pozwie. Pozwany ma obowiązek przytoczyć je w odpowiedzi na pozew. Niedopełnienie tego obowiązku skutkuje bardzo poważnymi konsekwencjami: twierdzenia i dowody powołane później podlegają pominięciu. Dodatkowe twierdzenia i dowody można powoływać jedynie wtedy, gdy strona uprawdopodobni, że ich powołanie nie było możliwe albo że potrzeba ich powołania wynikła później.

Od wydanego w postępowaniu upominawczym nakazu zapłaty w sprawie gospodarczej pozwanemu przysługuje prawo wniesienia sprzeciwu na zasadach ogólnych. Wniesienie nakazu zapłaty może być skutecznym narzędziem zmierzającym do uchylenia wydanego niesłusznie lub wadliwie nakazu zapłaty. Aby przyniósł oczekiwany skutek, musi zostać prawidłowo sporządzony i odpowiednio sformułowany. Warto powierzyć to zadanie radcom prawnym, którzy gwarantują właściwe przygotowanie sprzeciwu. Kancelaria Mitek Dachowski wniesie odpowiednie pismo procesowe, a następnie będzie reprezentować Klienta w postępowaniu sądowym.